Monday, December 31, 2012

PAGPALAIN NAWA TAYO, AYON SA DAKILANG HABAG NG DIYOS!


MARIA, INA NG DIYOS
Enero 1, 2013

Mga Pagbasa: Bilang 6:22-27 / Gal 4:4-7 / Lk 2:16-21

PAGPALAIN NAWA TAYO NG DIYOS ALANG-ALANG SA KANYANG HABAG!

Puro pagpapala ang naririnig natin tuwing dumarating ang Bagong Taon. Sa paghahati ng taon, at paghihiwalay ng luma at ng bago, paniguradong barado ang texting, ang mga cellphone at kompanyang namamahala nito ay masayang-masayang magbibilang bukas sa dami ng mga text messages at gamit ng telepono. Ang facebook ay panigurado ring buhay na buhay at nag-iinit sa maiinit ring mga pagbati at pagpapala.

Halos lahat ay nagpapala… Halos lahat ay mananagana sa pagbabasbas. At halos lahat ay may inangking kakayahan sa araw na ito upang maggawad ng pagbabasbas at pagpapala sa isa’t isa.

Dapat lang … sapagka’t ang mga pagbasa ay pawang may kinalaman sa pagbabasbas.
Sa unang pagbasa, narinig natin ang maka-itlong pagpapalang iginawad ni Moises sa mga Israelita. Ang tugon natin sa unang pagbasa ay isa ring pagpapala para sa ating lahat: Pagpalain nawa tayo ng Diyos alang-alang sa kanyang dakilang habag!

Ang ikalawang pagbasa naman ay nagwiwika sa dakilang pagpapala na naging batayan ng ating pagbabasbas sa isa’t isa: “Nang dumating ang takdang panahon, isinugo ng Diyos ang kanyang Anak, na isinilang ng isang babae, isinilang sa ilalim ng batas, upang tubusin ang mga nasa ilalim ng batas.”

Pagtubos … ito ang dakilang pagpapalang batayan ng lahat ng ating pagpapala. Walang anumang pagpapala ang maituturing na tunay na bendisyon kung hindi naganap ang dakilang pakikipamayan ng Diyos sa piling ng kanyang bayan.

Tapatin natin agad ang ating sarili. Kailangan natin ng lahat ng pagpapalang maaari  nating makamit. Magulo ang mundo … masalimuot … maraming bagay ay tila walang solusyon. Magpahanggang ngayon, wala pang linaw ang pagpaslang sa mahigit na 50 katao sa Mindanao, dahil sa politica. Hati-hati ang mga Pinoy ngayon sa isang isyu na sadyang walang linaw, walang tiyak na kaliwanagan. Dahil sa mapanlinlang na mass media, na panig lagi sa kung sino man ang inaakala nilang may hawak ng poder, marami ang lubusan natatangay, nadadala, at ang tama ay nagiging mali, at ang mali ay siyang nagiging tama.

Nguni’t ang pagbabasbas na ipinagkakaloob natin sa isa’t isa ay hindi dapat manatiling hungkag na mga pananalita lamang. Dapat ito ay magkatawang-tao tulad nang si Kristo ay nagkatawang-tao – nagkadiwa, nagka-buto at balat, ika nga. Hindi isang parang palarang makinang lamang na kumukuti-kutitap lamang kapag nilagyan ng ilaw.

Di ba’t ito ang ipinakita ng mga tao sa ebanghelyong narinig natin? Ang mga pastol, na dali-daling nagpunta sa Belen at doon nakita sa sabsaban ng hayop ang sanggol. Nagkatotoo, ika nga, ang balita ng anghel – nagkadiwa, at talagang nagdilang-anghel ang arkanghel na si Gabriel!

Pari si Maria, bagama’t hindi niya lubos naunawaan ang kanyang narinig ay sumampalataya – naniwala – tumalima – kahit mahirap ang sumunod sa hindi mo nauunawaan nang lubos.

Iisa ang tinutumbok ng lahat ng ito … ang pagpapalang pinagpapalitan natin ay dapat maging katotohanan at realidad sa buhay natin, at walang gagawa nito kundi tayo rin, sa tulong ng Diyos. Ang ating dasal ngayon ay malinaw na isang pagpapahayag ng pagtitiwala sa Diyos: “Pagpalain nawa tayo ng Diyos, alang-alang sa kanyang dakilang habag!”

Nagmadali si Maria sa pagpunta sa kanyang pinsan na si Elizabet. Nagmadali rin ang mga mago. Nagmadali rin ang mga pastol. Ang lahat ay naging abala. Sinalubong nila ang magandang balita ng anghel ng isang kabukasan ng puso, isipan, at pagkatao at ang kabukasang ito ang siyang naging daan upang magkatotoo ang lahat, at matupad ang balak ng Diyos.

Tayo na magmadali rin. Hindi sa paghahanda sa Valentine’s Day o sa susunod na Pasko, o sa anumang gusto nating gawin agad. Magmadali tayo sa pagtupad sa kaloobag ng Diyos, sa kabila ng maraming hilahil, pagsubok, at balakid.

Pagpapala sa inyo sa ngalan ng Panginoong naging taong tulad natin. Pagpalain nawa tayo ayon sa Kanyang dakilang habag!

Friday, December 28, 2012

NAGHIHINTAY, NAGLALAKBAY, NAG-AASAM


Kapistahan ng Banal na Pamilya
Disyembre 30, 2012

Mga Pagbasa: 1 Sm 1:20-22, 24-28 / 1 Jn 3:1-2, 21-24 / lc 2:41-52

NAGHIHINTAY, NAGLALAKBAY, NAG-AASAM

Puno ng diwa ng paghihintay at paghahanap ang ating mga araw. Maraming inaanak ang naghahanap pa sa kanilang ninong at ninang na hanggang ngayon ay di pa nila matagpuan. Maraming ninong at ninang ang naghihintay pa marahil sa kanilang bonus, o baka sakaling tumama sa Lotto. Ang mga mago, sa ating pagkaunawa ay naghanap sa bagong silang na sanggol sa Belen. At ang mga anghel, na nagdala ng balita ay patuloy na umaawit ng papuri sa kaitaasan, upang makilala ang bagong silang na Mesiyas.

Pero hindi lahat ay masaya. Naghihinitay rin sila, at naghahanap rin, pero sa ibang kadahilanan. Mayroong isang nagmamaktol na hari ang hindi maka-antay makita kung nasaan ang sanggol, hindi upang bigyan ng regalo, kundi, aniya, upang siya rin ay magpugay! Ang tao nga naman, hindi mo malaman ang tunay na layunin, tulad ng mga kasapi ng party-list sa Pilipinas, na kapakanan daw ng mahihirap ang kanilang pakay, pero kapag nakatikim na ng pork barrel, ay iba na ang hanap, iba na ang tingin sa pobre, at ayaw na ayaw magpaharang sa mga nagbabantay sa parking lot! Nanggagalaiti dahil sa siningil siya ng 50 piso at naabala pa raw siya.

Mayroon ring katumbas ng hari na hindi naghahanap sa mga bata. Ayaw nga niya sila isilang. Dapat aniya, unti-unting walaing-halaga ang mga walang silbing taga-kain lamang. Hindi lahat ay natutuwa sa pagsilang ng sanggol, lalu na’t ang bagong silang ay isang parang karibal sa pagkakamal ng yaman ng bayan.

Mayroon namang isang pamilya, na sa kabila ng mga paghamon, pagsubok at kahirapan ay nagpunyagi upang pangalagaan ang bagong silang na bata. Naging migrante sila sa Egipto. Nagtago, pero hindi sapagka’t nagtatago sa mga inaanak. Nagtago sila sa isang haring ang pakay ay patayin ang mga batang 2 taon pababa.

May malaking halaga ang kapalit ng paghihintay sa isang bagong buhay. Nagbayad sila nang malaki. Naglakbay at naging banyaga sa Egipto. Subali’t ang kanilang pagiging tapon sa Egipto ay dahil sa kanilang malaking pag-aasam – ang katuparan ng pangakong binitiwan ng anghel na siya ay tatawaging Emmanuel, ang Diyos na sumasaatin.

Pero hindi lang ito nangyari noong ang bata ay sanggol. Pagkaraan ng 12 taon, ay naulit ang matinding pasakit sa puso ng ina na parang niyurakan na naman ang puso ng isang balaraw. At ito ay naganap na naman sa isang mahabang paglalakbay …

Nawala ang bata. Naguluhan ang mag-asawa. Naghanap. Naglakbay muli ng isang araw, makita lamang ang binatilyo. At sa harap ng pagod at pangamba, ay isa pa ring masakit na kabatiran ang pumaso sa puso ng magulang: “Bakit n’yo ako hinahanap? Di ba’t dapat kong gampanan ang gawain ng aking Ama?” Isang malaking katanungan, na punong-puno ng pagtangis ang winika ng ina: “Anak, bakit mo ginawa ito sa amin?”

Ganito tayo sa ating lipunan ngayon … tumatangis, nangangamba, nalulungkot. Gustohin man natin na ang kalooban ng Diyos ang siyang maghari, talo tayo sa botohan, kahit hindi kailanman magagapi ang katotohanan. Talo tayo sa pondohan, sa tulak at padulas at pangako ng mga mananagana sa bagong batas na ito. At alam na natin na ang mananagana ay hindi mga mago at pantas na tao, kundi kapatas ng mga ang hanap ay hindi ang Mesiyas, kundi ang kinang ng perlas at mga hiyas.

Subali’t ang magandang balita ay ito … galing sa banal na mag-anak … naglakbay, nagpunyagi, tumakas at naghanap ng kaligtasan sa banyagang lugar, sapagka’t naniniwala silang may misyon sila at tungkulin sa ngalan ng Diyos.

Meron tayong hinihintay … tayong mga naglalakbay sa daang ito sa lupang ibabaw. Meron tayong hinahanap, at hindi mga ninong at ninang nating sa mula’t sapul ay hindi nakapagbigay sa atin ng pamasko. Ang hanap natin ay ang Diyos at ang kanyang kaligtasan, ang kanyang kapayapaan at kaluwalhatian. Mayroon tayong inaasam.

Sa pagtahak sa landasing ito ng buhay makalupa, hindi madali ang maghanap. Hindi madali ang maghintay. Ngunit turo sa atin ngayon ng banal na mag-anak na mayroong kaligtasan para sa taong naghahanap sa katarungan ng Diyos, at naghihintay sa kanyang dakilang kaligtasan.

Ang tanging kailangan ay pag-asa, pag-aasam sa tama, hindi ayon sa survey, kundi ayon sa Diyos na nagtuturo at naggagabay sa kanyang bayan.

O Banal na mag-anak ni Jesus, Maria at Jose, kami’y buong tiwalang dumudulog sa inyong mapagkalingang paggagabay at pagsubaybay. Turuan Ninyo kaming tumahak sa wastong landas ng paghihirap, pagpapakasakit, pagpapahindi sa sarili at paghahanap tangi sa kalooban ng Diyos. Sa aming paglalakbay maging sa madidilim na lugar, liwanagan at gabayan kami, kahit na sa mga pagkakataong tila kami na lamang ang natitira, at ang lahat ay tila pinanawan na ng lakas at pag-asa.

Sa wakas ng aming buhay, nawa’y matunghayan namin ang dakilang kaganapan ng lahat ng pangako ng Diyos sa kanyang bayang nananatili sa katapatan at katatagan ng pananampalataya, pag-asa, at pag-ibig. Amen.

Monday, December 24, 2012

MAY PAG-ASA PA KAYA PARA SA ATIN?


Pasko ng Pagsilang (K)
Disyembre 25, 2012

Minsan, sa ating buhay, may nagaganap na hindi natin binalak, at lalung hindi natin inaasahan. Minsan rin, itong mga hindi binalak ang siyang tumitimo sa ating gunita, at napupunla at yumayabong sa ating alaala.

Pagod na pagod ako sa mga nakaraang araw … konting tulog, maraming pinagkakaabalahan, kasama na ang mga padalang pera ng mga kaibigan mula sa ibang lugar, bilang tulong nila sa mga nasalanta ng bagyo. Hindi biro ang maghintay, at kung minsan ay maghintay sa wala, sapagka’t ang mga kompanyang naglilipat ng pera ay hindi lahat maaasahan.

Pagod rin ang mundo. Puro trapik saan mang dako ng kapuluan. Ang daming naghambalang sa kalye. Ang dami ring mga batang nagkakaroling, o sapilitang nagpupunas ng iyong salamin na lalung dumudumi pagkatapos. Maraming nanghihingi ng tulong. Maraming suliranin at kakaunit ang kakayahan ninumang sagutin ang lahat sa isang iglap.

Ito ang laman ng aking puso at kaisipan nang nakatanggap ako ng tawag mula sa isang dating estudyante. May sakit na malubha ang kanilang kaklase – nag-aagaw-buhay.

Hindi ako nag-atubili sa kabila ng kakulangan ng tulog. Hindi ko alam kung bakit. Ngayon alam ko na. Hayaan ninyong ikwento ko.

Si Renan ay taga Sulat, Eastern Samar. Nang siya ay binatilyo ay nakilala niya ang mga Salesyano sa Borongan. Doon siya pumasok sa Training Center, at nakitira at tumulong sa mga pari. Di naglaon ay nagkaroon siya ng kagustuhang maging pari rin at kaya pumasok sa seminaryo.

Subali’t sa isang punto ay nagtatalo sa puso niya ang magpatuloy o ang tumulong sa kanyang pamilya at papag-aralin ang mga kapatid. Sa madaling salita, mabigat man sa kalooban ay lumabas siya.

Sa kanyang paglabas maraming alok na trabaho, pero ang kinuha niya sa simula ay yaong trabahong maaari siyang makatulong sa mga naghahanap rin ng trabaho. Naging call center agent at narating niya ang pagiging team leader. Nakapagpagawa siya ng bahay para sa kanyang magulang. Napag-aral ang isang kapatid at napagpatapos. Marami pa siyang adhikain at mga balak. At isinubsob niya ang sarili sa trabahong walang kapaguran, walang paghahanap sa sarili, kundi kapakanan ng pamilya.

Noong isang Linggo, natumba na lamang siya at nagkaroon ng sakit na misteryoso. Isang Linggo siyang hindi nakakakilala, nasa semi comatose na kalagayan. Noong Sabado, tinawagan ako ng kanyang kaibigan.

Pumasok ako sa hospital na mahirap pa sa kanya – walang gana, walang pag-asa, at nalulungkot sa maraming bagay na nagaganap sa mundo. Nang makita ko ang kanyang anyo, hindi ko halos matapos ang aking mga dasal. Nagimbal ako sa kanyang katayuan.

Nguni’t hindi ito ang punto ng pagninilay na ito … Nang aking pinatungan ng kamay ang kanyang ulo, dama kong nagpadama siya na nalalaman niya ang nagaganap. Ang mga matang dating umiikot at tila walang nakikita ay nagkaroon ng pokus, kahit paano. Nang matapos ang pagpapahid ng langis, nakita kong gustong-gusto niyang magwika, kahit wala ni gaputok ang lumalabas sa kanyang bibig. Ang dami niyang gustong sabihin. Nagpuputok ang kanyang damdamin. Alam kong nakilala niya kami. At nang mabigyan ko siya ng absolusyon, ay unti-unting humupa ang kanyang kalagayan.

Nais ko sanang ibahagi ang milagrong naganap sa ospital. Sa sandaling humupa ang kanyang damdamin, matapos maipadama na nakilala niya at nauwaan ang nagaganap sa kanya, isang matamis na ngiti ang ipinakita niya sa amin. Hindi na kailangan ng salita. Hindi na kailangan pang magwika. Dama ko. Alam ko. Nakita ko.

At nakita kong talaga ang isang milagrong hindi para sa kanya kundi para sa akin – isang taong medyo kulang na ang tiwala sa maraming bagay, napagod at naparam ng napakaraming suliraning sobra kong inaako at pinangangatawanan – ang kakulangan ng pag-asa at tiwala na gaganda pa ang takbo ng maraming bagay sa mundo.

Sa bisperas na ito ng pasko, dahil sa ipinamalas sa akin ng isang taong walang inisip kundi ang kapakanan ng kanyang pamilya, na pinaglaanan ng lahat na kanyang makakaya, na ibinuhos ang buhay para sa kanyang pangarap na merong natupad at hindi, nakita ko ang ngiti ng Diyos sa isang kaluluwang tulad ko na pinanawan na yata ng lubos na pagtitiwala sa Diyos na nagmamahal pa rin sa kanyang bayan.

Nabatid ni Renan marahil na nasa huling estado na siya ng kanyang paglalakbaya. Iiwan niya na ang mga pangarap na nais niya sanang magawa. Nguni’t sa loob ng 15 minutong pagpupuyos niya sa simula, na napalitan ng kapayapaan, at nagwakas sa isang ngiti ng pagtanggap at pagpapasa Diyos, nakita ko ang kahulugan ng pasko, ng tunay na diwa ng ginugunita natin sa araw na ito:

Isang sanggol ang isinilang para sa atin; isang anak ang ipinagkaloob sa atin.”  (Isaias)
“Ipinagkaloob ni Jesucristo ang kanyang sarili sa atin.” (Pablo)
“Isang manliligtas ang isinilang para sa inyo. Siya si Kristong Panginoon” (Lucas)
Ngunit sa mga tumanggap sa kanya, sila ay pinagkalooban ng kapangyarihang maging anak ng Diyos.” (Juan)

Nagpapasalamat ako sa Diyos na tumawag sa akin upang makapiling ang isang nagturo sa akin. Pumasok ako sa ospital na dukha, nanlulumo sa kawang tiwala at kawalang pag-asa. Isang nag-aagaw buhay na binata ang nagpaaala sa akin na hindi pa huli ang lahat, at hindi pa pumanaw ang pag-asa. May katuturan pa rin ang kawalan, kahirapan, karukhaan sa taong marunong tumanggap, marunong kumilala, at marunong magpasalamat, kahit sa gitna ng isang matinding pagsubok – ang kahuli – huluihang pagsubok sa oras ng kamatayan.

Salamat Renan, sa iyong napakalaking regalo sa akin sa araw ng Pasko. Nawa’y tanggapin ka ng Diyos sa langit na tunay nating bayan, kung saan wala nang luha, wala nang pasakit, at wala nang pagpupunyagi.

Ang lahat ng ito ay ipinagkaloob ng Diyos, at tinanggap natin nang maging tao ang Kanyang bugtong na Anak na si Jesus! Papuri sa Diyos sa kaitaasan!

Friday, December 14, 2012

MAGALAK AT MAGSAYA! PAKI-ULIT NGA!


Ika-3 Linggo ng Adbiyento (K)
Disyembre 16, 2012

Mga Pagbasa:  Sofonias 3:14-18a / Filipos 4:4-7 / Lc 3:10-18

MAGALAK AT MAGSAYA! PAKI-ULIT NGA!

Panay tema ng kagalakan ang tinutumbok ng tatlong pagbasa. Payo ito sa atin ni Sofonias. Payo rin ito ni San Pablo sa mga taga-Filipos. At bagama’t hindi tinutukoy ni Juan Bautista ang kagalakan, ay itinuturo niya kung paano makamit ang kagalakang ito.

Ano raw? Kagalakan?

Oo, sagot nating lahat na ngayon ay nagsisimba (simbang gabi man o hindi).

Teka, tama ba kaya ang narinig nyo? Magdiwang! Magalak! Tama ba iyon na ito yata ang ikatlong pasko na may trahedyang nagaganap sa bayan natin? Tama ba ito na sa huling bilang (at tumataas pa) ay 955 na ang namatay at libo pa rin ang nawawala matapos ang bagyong Pablo?

Madiin ang payo sa atin ng Simbahan. Nguni’t hindi rin maipagkakaila ang kapaitan na naganap sa ating mga kababayan. Mahirap magkunwari, nguni’t mahirap rin magbulag-bulagan sa turo ng Diyos.

Tingnan natin sumandali nang mabuti … Si Sofonias ang nagwika tungkol sa darating na huling paghuhukom, ang araw na kahindik-hindik (dies irae sa Latin). Siya ang nagwika tungkol sa darating na wakas ng panahon na mababalot ng kalagim-lagim na mga pangitain sa lupa at sa kalawakan. Subali’t sa kabila ng lahat ng ito, iisa at tanging iisa ang puno at dulo ng lahat ng mga sagisag na ito – ang kagalakang dulot ng pagbabalik ng Mesiyas, ang pagdatal ng Mananakop.

Isa pa … Si Pablo ay hindi nagsulat sa mga Filipos mula sa isang masayang katayuan. Siya ay lumiham sa mga Filipos mula sa kulungan. A ver … masaya ba iyon?

Tingnan natin naman si Juan Bautista … May natuwa sa kanyang pangaral … mayroon namang hindi. At pinagbayaran niya nang malaki ang hindi pagkatuwa ng mga tinamaan, una na si Herodes, si Herodias, at si Salome.

Pero ang kanyang pakay, ang kanyang aral, ay pawang nakatuon sa tunay na kaligayahan.

Maraming pagsubok ang patuloy na sumasagi sa buhay natin. Hati-hati pa rin ang bayan natin, nagbabanggaan sa isyu ng RH bill, at sa marami pang isyu. Marami pa rin ang mahirap, at marami pa rin ang namamatay dahil sa kasakiman ng iba, tulad ng naganap sa Compostela Valley as sa marami pang lugar.

Hindi tayo masaya dahil sa mga bagay at pangyayaring ito. Subali’t hindi makalupang kasayahan ang pangaral sa atin ng mga pagbasa ngayon. Bagama’t hindi masama ang maging masaya ayon sa dikta ng mundo, ayon sa pagka-unawa ng mundo, hindi ito ang tunay na batayan ng hinihingi ni Pablo, ni Sofonias, at ni Juan Bautista.

Mayroon higit pa. Mayroong mas mahalaga pa kaysa makalupang kasiyahan. Ito ang ating pinag-aasam. Ito ang ating hinihintay. Ito ang ating pag-asa at kahilingan, kahit na mukhang wala nang solusyon ang marami sa ating mga suliranin sa daigdig.

At ano ang batayan ng lahat ng ito? Heto … wala nang iba … “nasa kalagitnaan Mo ang Hari ng Israel, ang Panginoon!”

Paki-ulit nga? Magalak at masaya! Darating na ang ating Panginoon!

Friday, December 7, 2012

SUMAMA NA'T MAKIBAKA!


Ikalawang Linggo ng Adbiyento (K)
Disyembre 9, 2012

Mga Pagbasa: Baruch 5:1-9 / Filipos 1:4-6, 8-11 / Lucas 3:1-6

SUMAMA NA’T MAKIBAKA!

Mahirap ang sumulat kapag ang isipan ay puno ng agam-agam at kalungkutan. Habang nakatuon ang mga daliri ko sa teclado ng kompyuter, tila walang pumasok sa isipan, yamang ang puso ay binabagabag ng maraming bagay. Halos 500 daan na ang kompirmadong nasawi dahil sa bagyong Pablo, at mahigit 250,000 pamilya ang nawalan hindi lamang ng tahanan, kundi ng lahat na kailangan upang mabuhay. Habang nagsusulat ako, balitang isa na namang malakas na lindol ang yumanig sa Japan, at nagbabantang may isa na namang tsunami ang posibleng dumating sa maraming lugar.

Mahirap ang umasa at mapanatag ang kalooban kung ganitong susun-suson ang pangambang dumarating sa buhay.

Suliranin rin marahil ni Baruch ang umasa at magtiwala. Bilang kalihim ni Jeremias, malamang na dinama rin ni Baruch ang pangambang sumagi sa puso ni Jeremias. Malamang na tulad ng kanyong bosing, tumangis rin Baruch tulad nang tumangis at nanaghoy si Jeremias, dahil sa malaking pagsubok na kanyang pinagdaanan. Tulad ni Jeremias, nakita ni Baruch sa kanyang sariling mga mata ang kapaitan ng pagkatapon sa Babilonia.

Pero anu bang uring lohika o takbo ng kaisipan ang nagbunsod kaya kay Baruch na magwika ng mga pangungusap na tigib ng pag-asa? Ano bang batayan niya at sa araw na ito ay bukambibig niya ang kagalakan at katiyakan? – “Hubarin mo,” aniya, “ang lambong ng pagluluksa at isuot mo ang walang hanggang kaningningan ng Diyos.”

Parang batong buhay na lumagpak sa aking harapan ang mga salitang ito – sapagka’t ako man, ay halos manghinawa na sa susun-susong mga pagsubok na dumadaan sa ating bayan at higit sa lahat sa mga Kristiyano, na patuloy na inuusig ng materyalismo at sekularismo.

Madali para sa akin ang madala ng panghihinawa. Madali sa akin ang panawan ng pagtitiwala. Nguni’t sa Linggong ito, ikalawang linggo ng panahon ng pagdating, hindi isipan at lohika o takbo ng pangangatwiran ang dapat pairalin. Walang lohika sa pagdurusa. Walang katuturan ang paghihirap, lalu na’t ang naghihirap ay mga inosenteng taong walang kamuang-muang at walang kinalaman sa mga panghaharabas ng mga makapangyarihan sa mga kagubatan natin at kabundukan. Nakapanlulunos makitang daan-daan ang mga patay na namatay dahil sa kaswapangan ng kanilang kapwa, dahil sa pagwawalang bahala ng mga negosyante at politicong tanging bulsa lamang nila ang iniisip ang hindi ang kapakanan ng lahat at kinabukasan ng daigdig.

Sa Linggong ito, hindi kukote, hindi talino, hindi lohika at isipan ang siyang dapat maghari, bagkus ang kagalakan, ang katiwasayan, at pag-asa at pagpapaubaya ng sarili sa Poong Maykapal.

Maging si Pablo ay kagalakan ang turo: “Ang aking mga panalangin para sa inyo ay laging puspos ng kagalakan dahil sa inyong tulong sa pagpapalaganap ng mabuting balita tungko kay Kristo.” Kagalakan, hindi kalungkutan … Pagtitiwala at pag-asa, hindi panghihinawa.

Dapat natin marahil tingnan ang kung anong kalalagayan ang sinapit ni Juan Bautista.  Magulo rin ang Israel noong panahong yaon … Apat ang namumuno sa lugar na pinaghati-hati sa apat ng mga Romano, at walang kaisahan … parang Pilipinas, na wala pa ring kaisahan.

Nguni’t ito ang matindi … dito dumating si Juan Bautista, sa loob ng kaguluhang ito. Dito siya nangaral. At hindi lamang siya tumalungko at nanood sa tabing-daan. Hindi. May ginawa siya. Nangaral … nagpagal … “Ihanda ninyo ang daraanan ng Panginoon, tuwirin ninyo ang kanyang mga landas.”

May trabaho siyang dala … may dapat gawin … bukod sa umangal ay mag-reklamo …

Sasama ka ba sa kanya? Naghihintay ka rin ba ng isang magandang umaga? Nag-aasam ka ba sa isang panibagong lupa at panibagong langit?

Hali! Sama na! Sumunod na’t sumama … Makibaka … patagin ang baluktot na landas ng buhay mo at buhay nating lahat.!

Ito ang tunay na pag-asa, hindi batay sa ngawa at dada, kundi batay sa gawa, na siyang pundasyon ng tunay na kagalakan at pag-asa!

Friday, November 30, 2012

TUTUPARIN, PASISIBULIN, PAIIRALIN!


Unang Linggo ng Adbiyento (Taon K)
Disyembre 2, 2012

Mga Pagbasa: Jer 33:14-16 / 1 Tesalonika 3:12-4:2 / Lc 21:25-28, 34-36

TUTUPARIN, PASISIBULIN, PAIIRALIN!

Dama nyo ba ang pinapasan ni Jeremias? Hindi ko masasabing damang dama ko, pero sa pakiwari ko’y may konti akong pakiramdam. Mahirap ngayon ang manindigan, di ba? Ang daming kontra … ang daming maraming alam, at sa dami ng mga nasa cyberspace ngayon, na kanya-kanyang mga alyas at avatar, mas madali ngayon ang manira, ang sumalungat, ang bumatikos. Pati ba naman ang canonisasyon ni San Pedro Calungsod ay binabatikos ng mga taong antemano ay may kimkim na galit sa ating mga Katoliko.

Pero tingnan nating mabuti. Ang pinagdaanan ng mga Israelita na mapatapon sa Babilonia ay karanasang hindi natin pa nararanasan. Ito ang pinagdaanan ni Jeremias, na hindi nagkulang ng paalaala sa kanyang mga katoto na magbalik-loob sa Diyos.

Nguni’t naganap nga ang siyang naganap, dahil sa kabuktutan ng tao, at pagkamasuwayin. Nagkasala sila ng paulit-ulit, at sila’y ipinatapon sa lupaing banyaga, sa ilalim ng mga taong walang pagkilala sa tunay na Diyos. Ewan ko kung ano pakahulugan ninyo dito, pero sa ganang akin, ito ay isang paghamong walang katulad, ang mayurakan ang kasarinlan, at matapakan ang pinagpipitagang pananampalataya.

Ayon sa mga pag-aaral at pagsasaliksik, sa loob ng 40 taong darating, ang Pilipinas ay hindi na malalayo sa tayo ng Espana at Italya at Kanlurang Europa ngayon – halos walang Diyos, walang pananampalataya, at walang pitagan sa Maylikha. Marami sa mga kabataan ngayon ay nagsisimba (daw) lamang sa labas ng simbahan, at hindi nila binibitawan ang cellphone. Wala nang nakikinig sa aming mga pari, at lalung hindi sa mga obispo. Hirap kaming ipaliwanag ang mayamang pangaral ng simbahan, pangaral na lubha nilang kinakailangan upang mapalapit sa Diyos.

Tuyot na tuyot ang pangitaing hinaharap natin ngayon. Nakapanlulumo. Nakalulungkot, at kapanga-pangamba.

Subali’t ang taon ng Simbahan ay patuloy na nagpapaalala sa atin. Sa tuwing sasapit ang Adbiyento, muling binubuhay sa puso natin at kaisipan ang hibla ng pag-asa, at himig ng katuparan. Di ba’t ito ang mga katagang binanggit ni Jeremias, na kamakailan lamang ay nasabi nating lubusan nang nanghinawa at pinanawan ng pag-asa? Darating daw ang araw, kung kailan tutuparin ang pangako ng Diyos. Darating rin ang araw kung kailan pasisibulin ang matuwid na sanga ni David. Di lamang ito, paiiralin din daw niya ang katarungan at katuwiran.

Ito ay mga salitang puno ng pangako at lalung puno ng pag-asa.

Ito ang pag-asang natupad, natutupad, at muli pang matutupad sa pagdating ng panahon.

Natutupad nga ba?

Bakit hindi? Habang sinusulat ko ito, nanonood ako sa livestream ng Misa sa Cebu, bilang pagpapasalamat sa Diyos sa karangalang ipinagkaloob kay San Pedro Calungsod. Buhay pa rin kahit papaano ang pananampalataya! Libo-libo ang sumama sa prusisyon, sa Misa, at sa iba pang pagdiriwang sa kanyang karangalan. Ilang mga maysakit ang sa kabila ng paghihirap ay patuloy na umaasa at tumitingala sa langit, na wari baga’y ipinagpapasa Diyos na ang lahat, lalu na ang kanilang paghihirap!

Ito ang katotohanang hatid sa atin ng mga pagbasa – Diyos na mismo ang “magpapalakas ng ating loob” at tayo ay may kakayahang “manatiling banal at walang kapintasan.”

Ako man ay personal na nagdaan sa iba-ibang uri ng pagsubok. Nagtampo rin ako sa Diyos lalu na’t alam kong ang pagdurusang sinapit ko ay hindi dahil sa anumang masama at maitim kong balak, kundi galing sa makataong inggit at kakulangan lamang ng pagkakaintindihan.

Ito ang malinaw na turo sa atin sa araw na ito. Dumating man ang mga tanda, sumapit man ang anumang mga nakasisindak na signos o mga tanda mula sa kalawakan, ay nananatili ang katotohanang ito … at wala nang iba:
TUTUPARIN KO ANG PANGAKO, PASISIBULIN KO ANG MATUWID NA SANGA NI DAVID, AT PAIIRALIN KO ANG KATARUNGAN AT KATUWIRAN.

Meron pa bang hahalaga pa kaysa rito? Meron pa bang dapat hanapin pa? Tanging Siya lamang … Tanging Diyos lamang … Purihin nawa ang kanyang ngalan!

Thursday, November 22, 2012

KUNG BAKIT AKO IPINANGANAK AT NAPARITO


PAGKAHARI NG PANGINOONG JESUCRISTO
Nobyembre 25, 2012

Mga Pagbasa: Dan 7:13-14 / Pahayag 1:5-8 / Jn 18:33-37

KUNG BAKIT AKO IPINANGANAK AT NAPARITO!

Wala tayong karanasan sa pagkakaroon ng hari sa bayan natin. Sa simula’t sapul, pinamugaran ang bayan natin ng maraming mga maliliit na pinuno, na singdami ng kung ilan ang tribo o balangay, na nagkalat sa buong kapuluan. Bawa’t isang pulutong ay may datu o rajah, at ang bawa’t isa ay sinusunod ng kanya-kanyang maliliit na pangkat ng mga nasasakupan.

Pero sanay tayong lahat sa pakikisalamuha sa naglipanang mga hari-harian. Ito ang mga kung kumilos at umasta ay masahol pa sa haring may tunay na nasasakupan. Ang daming hari sa mga daan natin, halimbawa. King of the road, bi da? Alin? Depende kung nasaan ka. Sa maliliit na daan, ang mga trisikad ang hari … keep left pa nga sila, at laging pasalubong sa regular na daloy ng trapiko. Sa mga dinadaanan ng dyipni, sila ang hari ng daan … tigil dito, hintay doon; para dito, himpil doon. Sa mga expressway, ang hari ng daan ay siempre yung may magagarang sasakyan, lalu na yung may mga patay-sinding ilaw … wala ngang wangwang ay mayroon namang nakasisindak na umiikot na ilaw para patabihin ang lahat ng iba.

Naglipana ang hari sa ating lipunan. May hari-harian sa paaralan. May hari-harian sa LRT, kung saan kung minsan ay sumosobra ang kabastusan ng mga guardia, o ng mga mananakay. May hari-harian rin sa mga parokya, pati mga paring kadarating pa lamang ay binabago ang lahat, at binabale-wala ang ginawa ng nauna sa kanya. May mga hari-hariang mga laiko sa maraming parokya. Kaya nilang magpatalsik ng pari na ayaw nila, sa pamamagitan ng santong dasalan, o santong paspasan. Sa isang parokyang alam ko, ang tawag sa mga hari at reynang ito ay “alis-pari brigade.”

Nakakita na ba kayo ng ganitong hari-harian? Pumunta kayo sa anumang opisina ng gobyerno … marami doon. Pero wag kang pupunta kung malapit na ang tanghalian o malapit nang magsilabasan. Walang aasikaso sa iyo.

Pero isa lamang mungkahi. Wag tayo masyado lumayo. Tumingin tayo sa sarili natin, at kung tayo ay tapat, ay makikita natin ang sarili natin bilang isang potensyal na hari-harian din.

Pista ngayon, hindi ng Hari, kundi ng pagkahari ni Kristo. Medyo may kaibahan ito. Pag sinabi nating Kristong Hari, nasa kanya ang lahat ng katangian ng isang makamundong hari. Pero pag sinabi nating pista ng kanyang pagkahari, mayroon lamang ilan sa pagiging hari ang makikita natin sa kanya.

Hayaan nating mangusap ang mga pagbasa …

Sabi ni Daniel, na hindi niya nakuha ang kanyang karangalan sa pang-aagaw nito. Hindi ito galing sa dinayang eleksyon, o galing sa palakasan o popularidad. “Binigyan siya ng kapamahalaan, ng karangalan at ng kaharian.” Ikalawa, hindi ito ipinagkaloob na parang nakahain sa bandehang pilak mula sa itaas. Sabi sa aklat ng Pahayag, ay “inibig niya tayo at sa kanyang pagkamatay ay pinalaya niya tayo mula sa ating mga kasalanan.” Ikatlo, ito ay hindi isang paghaharing palamuti o pang seremonya lamang, tulad ng ginagawa ng mga makamundong haring walang ginawa kundi ang magpa-litrato at gumupit ng ribbon sa mga pasinaya ng mga bagay na hindi naman nila ginawa.

Sa simpleng mga kataga, may pakay at katuturan ang kanyang paghahari: “Ito ang dahilan kung bakit ako ipinanganak at naparito sa sanlibutan: upang magsalita tungkol sa katotohanan. Nakikinig sa akin ang sinumang nasa katotohanan.”

Sa pistang ito ng paghahari ni Kristong Panginoon, mayroon marahil tayong dapat gawin una sa lahat. Sabi nga nila, mahirap mamuno sa isang bayang ang bawa’t isa ay pinuno. Mahirap maglingkod sa isang pamayanang ang sarili lamang ang hanap ng bawa’t isa. Kung mayroon tayong itinuturing na hari, dapat bawasan ng bawa’t isa ang pag-uugali bilang mga munting hari-harian sa pamayanan.

Kailangan nating matulad sa kanya … naglingkod … nag-alay ng sarili … nagpakasakit para sa ating lahat. Siya ang “tunay na saksi, ang unang nabuhay sa mga patay, at Hari ng mga hari sa lupa.” (Ika-2 pagbasa).

Narito ang tunay at wagas na debosyon … hindi sa palamuti at pagsigaw ng “mabuhay si Kristong Hari!” kundi sa paggawa ng nararapat upang, una: mawala tayo sa kanyang daraanan at hayaan siyang maghari nang tunay; ikalawa, ang tumalima o sumunod sa kanyang bawa’t nasa at nais para sa kanyang mahal na bayan.

Hali! Tanggalin ang lahat ng wangwang sa buhay natin: ang wangwang ng kayabangan, ang wangwang ng pagkamakasarili, ang wangwang ng kabuktutan, at ang wangwang ng pagiging sutil at matigas ang puso at kalooban kung ang pag-uusapan ay ang paggawa ng mabuti at ng wasto.

Tulad ng kay Jesus, Hari, Pari at Propeta, ito ang dahilan kung bakit tayo isinilang at naririto sa lupang bayang kahapis-hapis!

Friday, November 9, 2012

KUNG ANONG KALTAS, SIYANG LUNAS; BUHAY NA IPINANTUBOS, BUHAY NA GANAP AT LUBOS!

Ika-32 Linggo (B)
Nobyembre 11, 2012

Mga Pagbasa: 1 Hari 17:10-16 / Heb 9:24-28 / Mc 12:38-44

KUNG ANONG KALTAS, SIYANG LUNAS!

May mga nagdaang panahon na, kapag maysakit o nag-aapoy sa lagnat ang tao, ang alam lamang gawin ng mga duktor ay ang bawasan ng dugo ang maysakit, at ang lagnat ay humuhupa. Kung tawagin ito noong panahon yaon ay bloodletting. Ang lunas ayon sa kanilang paniniwala at kaalaman noon, ay nakasalalay sa pagkaltas o pagbawas.

Nakatutuwang isipin na maging sa counseling, mayroon kaming tinatawag na paradoxical intervention, na walang iba kundi ang pagpapayo sa taong may suliranin na gawin mismo ang kanyang problemang kinagawian o paulit-ulit na ginagawa. Ang lunas ay nakasalalay sa pagkakaloob ng kung ano mismong kailangan ng tao.

Salat ang buong kaharian sa panahong tinutukoy sa unang pagbasa. Tagtuyot at taggutom. Sa mga panahong ito, ang pinaka nauunang magdusa ay ang mga pinakadukha, ang mga walang pagkukunan, walang kakayahang mag-imbak ng pagkain, at walang dudukutin pag dumating ang kagipitan. Sa mga mahihirap na mga ito, ang pinaka masahol sa kahirapan ay ang mga balo at mga ulila.

Subali’t sa dalawang pagbasa, sa una at sa ikatlo, isang balo ang naging halimbawang wagas ng kabukasang palad at ng isang himalang dulot ng kanilang kabukasang-palad. Dalawang balo ang bida sa istorya natin ngayon … dalawang babaeng wala nang ibang inaasahan at pagkukunan, nguni’t dalawang biyudang nagkaloob ng lahat ng taglay nila para sa propeta at para sa Diyos.

Mahirap ang maghikahos, tulad ng mahirap ang paapu-apuhap sa dilim, tulad ng pinag-usapan natin noong nakaraang dalawang Linggo. Napakahirap ang damdamin ng isang taong walang ibang pagkukunan, at kumbaga ay nasa huling buhol na ng kanilang lubid.

Tayong lahat ay nagdadaan sa iba-ibang uri ng kasalatan at taggutom. May pagkakataong nauubusan tayo ng pasensiya, tulad ng may panahong natutuyuan tayo ng pag-asa. Kung minsan, sa buhay natin, pati pananampalataya natin ay tila nasusubukan nang lubusan, at tulad ni Abraham, pati iyong pinakamahalaga sa atin, ang tanging natitira o naiiwanan, ang siya pang hinihingi sa atin. Ang maliit nang nalalabing pananampalataya sa Diyos ang siya pang hinihingi sa atin.

Wala nang iba pang puedeng asahan ang dalawang balo. Tanging ang taglay at hawak lamang nila ang nalalabi, at sa kabila nito ay sila pa ang naatangan at nahingan ng malaki – ng lahat, kung tutuusin natin.

Kung anong kaltas, siyang lunas! Totoo ito sa maraming antas ng buhay natin. Kung tayo ay nauubusan ng pasensya, ito rin ang lunas – ang kaltasan at kalusin ang nag-uumapaw o sobrang kawalan ng pasensya. Kung ang pag-ibig ay sinusubukan, ang mismong tugon ay ang matutong pang umibig sa kabila ng lahat.

Ang ipinakita ng dalawang balo ay walang iba kundi ito … walang sinumang sobrang hirap na walang kakayahang magkaloob at magbahagi. Hindi ito kwento ng paramihan ng alay, kundi palaliman at palawakan ng pag-ibig at kabukasang-palad.

Sa aking karanasan sa maraming pagkalap ng pondo at paghingi ng tulong sa mga tao, hindi ang laki ng bigay o donasyon ang pinakamahalaga. Ang halaga ay nasa kadakilaan ng taong nagkaloob, ang pinakamahalaga ay ang bigay ng isang taong kulang na lamang ay isubo ang ipagkakaloob ay ibinigay pa nang maluwag sa kalooban.

Ito ang kadakilaang hindi batay sa laki ng bigay, kundi sa laki ng puso ng nagbigay – ang kadakilaang nababatay sa kabukasan ng puso at ng palad. At dumarating ang panahon na kung sino pa ang tila nawawalan ng pag-asa, o anuman, ay sila pa ang higit pang sinusubok at inaasahang maging lakas at timon ng karamihan.

Sabi nga nila, kung gusto mong may mangyari, iatang mo ito sa balikat ng isang taong maraming ginagawa at pinagkakaabalahan. Silang halos walang panahon ay sila pang higit na maraming nagagampanan.

Si San Pedro Calungsod ay halimbawa rin nito. Ang buhay na sagana ay nakamit niya nang ipinagkaloob niya nang maluwag sa kalooban ang sariling buhay para ipagtanggol at hindi iwanan ang kanyang pinaglilingkuran, si Beato Diego de San Vitores. Kung ano ang halos mawala na o tila nauubos o nauupos, ay siya pang bagkus ipinagkaloob ng binatilyong itinanghal na ganap na Santo noong nakaraang buwan.

Kung ano ang kaltas, siyang lunas! Buhay na ipinangtubos, siyang buhay na naging ganap at lubos!

Teresa Espinelli Retreat House
Tagaytay City

Friday, October 26, 2012

SA MGA BUKAL NG TUBIG AT MAAYOS NA LANDAS


Ika-30 Linggo ng Taon (B)
Oktubre 28, 2012

Mga Pagbasa: Jer 31:7-9 / Heb 5:1-6 / Mc 10:46-52

SA MGA BUKAL NG TUBIG AT MAAYOS NA LANDAS

Ewan ko kung naranasan na ninyong mag-hiking na naubusan kayo ng tubig na baon. Tanging isa lamang ang inyong panalangin – ang makatagpo ng bukal! Ewan ko rin kung naranasan na ninyong maglakad sa dilim, paakyat ng bundok … walang maapuhap, walang mahawakan, at walang makitang katiyakan! Sa mga sandaling yaon, ipagpapalit mo ang iyong bote ng tubig sa isang lampara! Ewan ko rin kung naranasan na ninyong maligaw sa gubat, at tila paikot-ikot lang kayo sa napagdaanan na ninyo, nguni’t wala kayong makitang labasan … maski na bote ng tubig, kargada, at lampara ay inyong itatapon, makita lamang ninyo ang daan pauwi!

Mahirap ang mauhaw. Mahirap ang maging bulag. At lalong mahirap ang maligaw ng landas, mawala, at walang makitang katiyakan sa buhay!

Ang lahat ng ito ay naranasan ng bayan ng Diyos, ang mga Israelita. Nauhaw sila sa ilang. Natapon sila sa bayang walang katiyakan, sa Babilonia! Naranasan nila ang walang makitang tiyak na kaligtasan, sa pagka-alipin sa banyagang lugar, malayo sa templo, malayo sa mga kababayan, at malayo sa kinasanayan o kinagawian.

Dalawa o tatlong beses ako nakaranas maglakad sa dilim … noong wala pang nabibiling mga LED lamps at kung meron man ay sobrang mahal. Matinding karanasan, ang makaramdam ng ganap na kabulagan. Napagdaanan ko na rin ang maubusan ng tubig at malayo pa ang tuktok. Wala kang iisipin kundi ang makatagpo ng bukal, upang maipagtawid-buhay.

Nguni’t matay nating isipin, ito ang kwento ng bawa’t isa sa atin … Ito ang karanasang mapait ni Jeremias, ang propeta noong pagkatapon sa Babilonia. Ito rin ang matinding pagdurusang naranasan ni Bartimeo – ang tuyain, ang libakin, at ang ituring na walang silbi, bilang bulag na umaasa lamang sa iba.

Pero hindi lang yan. Lahat tayo ay naging alipin sa katumbas ng banyagang lugar. Ilan sa mga pamilya ninyo ang hindi nyo kasama, nagbabanat ng buto sa ibang bansa? Ilan sa inyo ang matagal nang nagtitiis na mabuhay sa malayo upang maipag-tawid buhay ang mahal ninyo? Ilan sa atin ang nakaranas ng siphayuin ng kapwa, at hindi tanggapin, o isa-isang tabi dahil sa inggit, galit, tampo, o anuman? Ilan sa atin ang naging banyaga sa sariling bahay, o sa sariling bayan dahil sa sari-saring dahilan?

At hindi lang iyan. Tayo man, ay tulad lahat ni Bartimeo … bulag … hindi nakakakita ng maraming bagay. Hindi man lang natin batid ang tunay nating motibasyon sa pagkilos. Hindi man lang natin alam ang kinabukasan. Nabubuhay tayo at napapaligiran ng kawalang katiyakan sa ekonomiya, sa pamemera, at sa larangang political. Hindi man lang natin matukoy kung kailan ang susunod na lindol, o kung kelan raragasain na naman tayo ng walang patid na ulan o bagyo.

Bulag tayo sa maraming bagay … at tayo ay paapu-apuhap, pakapa-kapa, at walang katiyakan kung saan patutungo.

Kung meron mang dapat sana ay nawalan ng pag-asa, nanghinawa, nagtampo, siguro ay si Jeremias ang may karapatan dito. Kung meron mang dapat nanghinawa at nawalan ng lakas upang lumapit kay Jesus, ay si Bartimeo. Sinansala siya at kinutya, at pinagtangkaang patahimikin ng mga tao.

Subali’t hindi siya napadala . Hindi siya nag-atubili. Patuloy siyang lumapit kay Jesus at ang panalangin ay sadyang mula sa kaibuturan ng puso: “Guro, ibig ko po sanang makakita.”

Ito ang pag-asa ni Bartimeo. Ito rin ang pag-asa ni Jeremias, na nagbunsod sa kanya upang magbitaw ng salitang lubhang kailangan nating lahat ngayon, sa sitwasyon ng kawalang katiyakan: “Dadalhin ko sila sa mga bukal ng tubig, pararaanin ko sa maayos na landas upang hindi sila madapa!”

Gutom. Uhaw. Pagod. Hirap. Bulag. Ito tayong lahat ngayon. Subali’t ayon sa ikalawang pagbasa, ang Dakilang Saserdote ay gumanap sa kanyang misyon upang tayo ay mapanuto at mapabuti.

Tulad ng ginawa ni Jesus kay Bartimeo… Tulad ng ginawa ng Diyos para kay Jeremias …

Panginoon, ihatid mo kami sa bukal ng tubig at paraanin kami sa landas upang hindi na muli kami madapa!