SANA NGA! TARA NA!

Ika-26 na Linggo Taon B

Setyembre 30, 2012

Mga Pagbasa: Bilang 11:25-29 / Sant 5:1-6 /Mt 9:38-43, 45, 47-48

SANA NGA! TARA NA!

Medyo nahuli ako sa pagninilay na ito. Nasa gitna ako ng isang retreat para sa mga volunteer ng isang malaking simbahan – mga taong ang pawang dahilan kung bakit sila narito ay sapagka’t naglilingkod sila nang bukal sa kalooban sa bayan ng Diyos na dumadayo sa simbahang nabanggit.

Simbahan … Sambahan … Samahan ng mga taong pawang nais makatulong, nais maligtas, at nagnanais din magpakabanal, at balang araw ay mapasama sa mga hanay ng mga banal. Dito tayo lumalapit at nakapagpapayaman sa ating pananampalataya, at nakapagpapalago ng ating pag-asa at pag-ibig sa kapwa. Dito tayo nananagana sa mga aral na harinawa’y maghahatid sa dagdag na kaalaman, dagdag na karunungan, at dagdag pang kakayahang harapin ang mga pagsubok sa buhay.

Ngunit bawat gubat ay may ahas, at bawat grupo ay may Judas. May mga taong hindi sanay na may karibal, may kakompetensya, at may dapat hatian ng kung ano mang sa tingin nila ay mauubos na. Mayroong ganoong tao sa grupo ni Moises. Nang si Eldad at Medad ay gumawa ng panghuhula at pagwiwika sa ngalan ng Diyos, nabahala ang ilan sa mga kasama ni Moises: “Nangangaral po sina Eldad at Medad. Patigilin nyo po sila.” Hindi pinag-aksayahan ni Moises ng panahon ang sumbong ng talubata. “Inggit ka pa para sa akin? Kung sana nga ang lahat ay mga propeta! Sana nga ang lahat ay kasihan ng Diyos ng kanyang espiritu!”

Medyo kahambing ito sa naganap sa ebanghelyo. Napansin ni Juan na may isang taong nagpapalayas ng demonyo sa mga tao sa ngalan ni Jesus. Nagsumbong rin siya. At hindi rin pinatulan ng Panginoon ang kanyang sumbong. “Huwag ninyo siyang sansalain. Walang gumagawa ng anumang dakilang gawa sa ngalan ko na magwiwika ng anumang laban sa akin.”

Ganito kalawak ang pang-unawa ng Diyos. Ganitong katarik ang adhikain ng Diyos para sa ating kaligtasan at kapakanan.

Subali’t tayong lahat ay narito pa’t nagbibilang, naghahambing, patingin-tingin upang hindi tayo malamangan, malampasan, o maunahan. Sakit ito ng inggit, ng hili, at ng malimit kabuliran ng mga naglilingkod sa simbahan, kasama na kaming mga pari – ang pananaghili.

Sa tagal tagal ko na rin bilang pari, ito ang malimit kong makita sa anumang samahan. Laging may intriga. Laging may sumbungan. Laging may inggitan at laging may unahan. Nguni’t sa tinagal-tagal ko na rin sa paglilingkod sa Simbahan, alam kong ang higit na malaking larawan na nais marating ng Diyos ang siyang nagaganap, siyang sa huli ay ang nangyayari.

Ano ba ang malaking larawang ito na binabanggit natin?

Walang iba kundi ang binabanggit rin ni Santiago … na sa bawat gubat ay may ahas, at sa bawat grupo ay may Judas. May mga taong likas na madaya, likas na mapanlamang, likas na mapagmalabis. Ito ang mga mayayamang ang yaman, ayon sa kanya, ay nabubulok na at naaagnas. Ito ang mga mapagmalabis na hindi nagkaloob ng tamang pasahod sa mga trabahador.

Tayo man, pari man o laiko, ay nanganganib na masama sa kategoriyang ito. Tayo man, ay sinasagian ng inggit, ng hili, at pagtutulad-tulad sa isa’t isa. Tayo man ay maaring maging tulad ng mayamang ipinatutungkulan ni Santiago.

Nguni’t tayong lahat, pari man o laiko, ay may kakayahang potensyal na gawaing dakila. Tayong lahat ay may potensyal na kapangyarihang magagawa ng mga taong handang magpasya nang tama.

Ito ang ginagawa ng maraming mga bukal sa loob na nag-aalay ng panahon para sa simbahan, tulad ng mga taong ngayon ay kasama ko sa retreat house na ito sa Tagaytay.

Lubhang nagagalak ang Diyos sa mga taong tulad nito. Sapagkat lubhang kinakailangan naming mga pari ang katulong upang maipalaganap ang magandang balita. Sa ngayon, halos hindi matugunan ang lahat ng mga katanungan ng mga taong naghahanap ng kasagutan. Uhaw at gutom ang karamihan sa katotohanang mapanligtas, at nakalulungkot aminin, na marami ngang naghahanap, at maraming nagtatanong, ngunit kakaunti ang nariyan upang tugunan ang lahat ng ito.

Isa itong suporta sa mga laiko o ordinaryong katoliko na sumagot sa pananagutang ito. Bayani kayo, at saludo kami sa inyo! Ipagpatuloy nawa ninyo ang inyong sinimulan.

Sana nga’y lahat ay magwika para sa Diyos! Sana nga’y lahat ay mangaral sa Kanyang ngalan! Sana nga! Hala, tayo na!

KELANGAN PA BANG I-MEMORIZE YAN?

Ika-25 Linggo ng Taon B

Setyembre 23, 2012

Mga Pagbasa: Kar 2:12, 17-20 / San 3:16-4:3 / Mc 9:30-37

Sabi nila, kapag may usok, ay may sunog. Kelangan pa bang i-memorize yan? Hindi naman ito malalim pa sa balon na katotohanang hindi maarok ninuman. Napatunayan ko ito noon lamang isang linggo. Habang nagtuturo, biglang may sumabog sa labas ng gusali at kapagdaka’y napatingin kami lahat sa labas ng bintana. Makapal at maitim na usok ang tumambad sa amin. Nagulantang ang lahat at nagsipagtakbuhan, kasama na ako. Kung may usok, dapat pa bang itanong kung may sunog?

Meron! At sa mga sumunod na tatlong oras, kami ay balisa at parang mga pugong abala sa paggawa ng dapat gawin upang iligtas ang mga kagamitan sa maliit na kapilya sa seminary na pinakamalapit sa pabrikang inubos ng apoy.

May katumbas ng usok ang binabanggit sa mga pagbasa. Sa una halaw sa aklat ng Karunungan, pagtatambang ang nasa puso ng mga tampalasang nagbabalak ng masama laban sa nagsasabi ng totoo at tapat. “Tambangan natin ang taong matuwid, pagka’t hadlang sila sa ating mga balak.” Di ba usok yan na nagbabadya ng inggit, ng poot, at ng anumang dinaramdam ng taong naunsyami ang madidilim na naisin?

Kelangan pa bang i-memorize yan?

Sa ikalawa, napa-isip si Santiago. May usok rin ng “inggit at makasariling hangarin.” Tulad namin na nagtakbuhan para malaman kung ano ang pinagmulan ng usok at apoy, nagtanong rin si Santiago. At sinagot niya ang sarili niyang tanong: “Ano ang pinagmumulan ng inyong alitan at paglalaban-laban?” “Hindi ba’t sa masasamang nasa na namumugad sa kalooban ng bawa’t isa sa inyo?”

Kelangan pa bang i-memorize yan?

Sa katunayan, alam nating lahat ito. Ang usok ay nagbabadya ng apoy. At ang anumang masamang gawa ay may pinagmumulang higit na malalim, higit na malaking katotohanan.

Magtataka pa ba kayo na ang ating mga mambabatas ay nagtutungayaw at nagpapasaringan? Dapat ba rin pagtakhan na ang mga disipulo mismo ay nagbabangay at nagdidiskusyon kung sino sa kanila ang pinakadakila?

Kelangan pa ba i-memorize yan?

Kelangan pa bang pagtakhan na ang puno at dulo ng lahat ng pagtutungayaw ay ang puso ng bawa’t isa sa atin?

Maraming kaguluhan sa buhay natin. Maraming mga gusot sa bayan natin. Tuloy raw ang pagtaas ng ekonomiya. Ngunit tuloy pa rin ang pagtaas ng krimen at ng korupsyon. Tuloy pa rin ang panglilinlang ng mass media, at ng mga survey, na hindi nagsisiwalat ng kabuuan ng katotohanan. Tuloy pa rin ang pagdami ng mahirap, at tuloy ang paglawak ng puwang sa pagitan ng mayaman at mahirap.

Sa kabila nito tuloy pa rin ang pagdami ng mga party list na aplikante. Tuloy pa rin ang epal ng mga politikong pawang nagnanais na sila, pati asawa, anak, pamangkin, at mga inangkin ang siyang maglingkod sa bayan. Tuloy pa rin ang makasalanang estruktura ng politica sa bayan nating sinisinta.

Nguni’t huwag na tayong lumayo pa. Huwag na tayong magtuturo pa ng iba. Sapat nang tingnan ang sari-sarili natin. Sapat nang sipatin natin ang konsiyensiya natin at duon, sa kaibuturan ng puso natin, ay nagkukubli ang dalawang pwersang magkasalungat: ang pagnanasa sa mabuti, at ang pagnanasa sa masama. “Saanman naghahari ang inggit at makasariling hangarin, maghahari rin doon ang kaguluhan at lahat ng uri ng masamang gawa.” (Ikalawang pagbasa).

Nais sanang isikreto ng Panginoon ang kanilang lakad padaan sa Galilea. Nais niya sanang makapulong nang tahimik ang kanyang mga disipulo upang unti-unting isiwalat sa kanila ang sikreto mesyaniko, ang hiwaga ng kanyang pagiging sugo ni Yahweh, na ayon sa kanyang turo “ay ipagkakanulo at papatayin, ngunit muling mabubuhay sa ikatlong araw.”

Pero hindi niya maisiwalat nang lubos ang nag-uumapaw na balita. Hindi nakikinig ang mga disipulo. Nagtatalo sila. Nagtutungayaw. Nagpapataasan ng ihe. Nagtatanong sila sa isa’t isa, kung sino ang pinakadakila sa kanilang lahat. Nguni’t ang akala nilang sikretong usapan ay hindi pala lingid sa kaalaman ng Panginoon. Nagtanong siya: “Ano ba’ng pinagtatalunan ninyo sa daan?”

Huwag na tayong magmaang-maangan pa. Lahat tayo ay sinasagian ng ambisyon. Lahat tayo ay maging sikat. Lahat tayo ay nangangarap nang gising at nag-aambisyong makilala ng balana. Lahat tayo ay nananaginip maging dakila, maging tanyag, at maging bukambibig ng sambayanan.

Kelangan pa bang i-memorize yan?

Sa ating lahat ngayon na ginugulantang ng katotohanang ito, isang magandang balita ang dulot ng Panginoon. Sige na … tahan na. OK lang mag-asam na maging dakila. Walang masama diyan. Pero … at ito ang matindi … ang kadakilaang tunay ay hindi ang mauna sa lahat. “Ang sinumang nagnanais na maging una ay dapat maging huli sa lahat, at maging lingkod ng lahat.”

Maging bata, ika nga. Walang yabang. Walang kahibangan na tulad ng sa mga matatandang tulad natin. Ang kadakilaan ay simple lamang – ang maging kasing simple ng batang kalong ni Jesus.

Kelangan pa ba i-memorize yan?

NI NAGHIMAGSIK NI TUMALIKOD!

Ika-24 na Linggo Taon B

Setyembre 16, 2012

Mga Pagbasa: Isa 50:5-9 / San 2:14-18 / Mc 8:27-35

NI NAGHIMAGSIK NI TUMALIKOD!

Sa biglang tingin, mahirap paniwalaan ang inasal ni Isaias. Matapos pahirapan, matapos kutyain, hamakin, at tuligsain nang lubusan, ang kanyang ipinalit ay isang tiim-bagang at patuloy na katapatan sa Diyos: “hindi ako naghimagsik ni tumalikod sa kanya.”

Lahat tayo ay may kanya-kanyang kwento tungkol sa pagmamalabis ng kapwa. Lahat tayo ay nakaranas nang matapakan, at ituring na parang basahan o kahit man lamang ang hindi kilalanin nang ayon sa ating tunay na kakayahan.

Ang lahat ng ito ay pinagdaanan ni Isaias, ang “nagdurusang Lingkod” ni Yahweh.

Ilagay man natin ang sarili sa kanyang pinagdaanan, malamang na ang tugon natin ay ang pagpupuyos ng damdamin. Himihiyaw tayo at umaangal … Nagpupumiglas ang damdamin natin kapag hindi tayo napagbigyan, kapag hindi kinilala at binigyang pitagan.

Subali’t isang mahalagang aral ang dulot ngayon ng mga pagbasa ngayon. Tingnan natin sumandali ang bawa’t isa…

Ang larawan ng nagdurusang Lingkod ni Yahweh ay isang buhay na aral para sa bawa’t isa sa atin – ang katotohanang may angking patunay na taglay ang pananampalataya. Patunay na ipinamalas ng mga taong sukdulan ang tiwala sa Diyos, at punong-puno ng wagas na pananampalataya sa Panginoon.

Tulad halimbawa ni Padre Pio … Hindi madali ang naging buhay niya. Nandyan ang pagdikitahan siya … nandyan ang pagdudahan ang kanyang mga sugat sa kamay at tagiliran …. Nandyan din ang pagbintangan siyang gawa-gawa lamang niya ang sariwang sugat sa palad na diumano ay pinapatakan niya lamang ng carbolic acid. Nandyan din ang pagbawalan siyang magpakumpisal, o magmisa para sa publiko.

Halimbawa rin itong ipinakita ng marami pang mga santo … Tulad ni Don Bosco na pinagbintangang isang hibang at pinagpilitang ipadala sa mental hospital … Tulad ni San Benito Menni na pinalayas at hindi pinayagang makapaglingkod sa sarili niyang kongregasyon, bagkus ipinatapos sa Francia.

Nguni’t ang buhay nila kung saan ipinamalas nila ang katatagan sa gitna ng pag-uusig ang siyang patunay na malinaw sa sinasabi ni Isaias at ng salmista: “Kapiling ko habambuhay ang Panginoong Maykapal!”

Bilib ako sa mga dakilang santong ito. Bilib ako kay Isaias. At iisa ang dahilan ng lahat ng ito. Hirap akong tanggapin ang mapait na katotohanang kapag gumawa ka ng mabuti ay kapalit nitong malimit ang pag-alipusta ng marami.

May mahalagang liksyon para sa ating lahat na nanghihinawa ang pagbasa sa araw na ito. Tulad halimbawa ni Santiago na nagtuturo sa atin na ang pananampalataya ay dapat ipakita rin sa gawa, at hindi lang sa salita: “Patay ang pananampalatayang walang kalakip na gawa.”

Madali para sa aming mga pari ang magwika tungkol sa Diyos. Mahabang panahon kaming nag-aral at nagsunog ng kilay, ika nga. Maraming pagkakataon na kami ay hinihingan ng mga salita tungkol sa Diyos sa mga rekoleksyon, sa mga retreat, sa mga Life in the Spirit Seminar, at iba pa.

Ganoon din ang marami sa ating mga simpleng katoliko … mga katekista, mga lay leaders sa parokya …

Pero sa araw na ito, ang hinihingi sa atin ay isang patunay, isang patotoo. At ang patotoong ito ay para dapat pulp bits ng Royal Tru-orange … nakikita dapat … nababanaag … nasasalat …

Bakit? Tingnan natin ang tanong ng Panginoon sa ebanghelyo. Ang una ay madaling sagutin: “Sino ba ako ayon sa mga tao?” Daglian at mabilisang sumagot ang mga disipulo … Madaling sagutin kapag ang tugon ay walang kinalaman sa sarili nating katatayuan. Madaling mangako ng anu man kung hindi tayo ang gagastos o magbabayad. Madaling magkaloob ng bagay, lalu na’t hindi galing sa ating bulsa. Madaling magbitaw ng salita kung hindi tayo inaasahang patunayan ang mga ibinulalas sa bibig.

Pero ito ang matindi. Ito ang mahirap … “Kayo naman – ano ang sabi ninyo kung sino ako?”

Dito tayo natitigilan … Dito tayo nag-aalangan … Sapagka’t dito tayo sinusubukan! Mahirap ang manatiling tahimik kapag kalyo mo na ang natapakan. Mahirap mag-asal banal kung tayo ay pinag-uusig at pinahihirapan. Mahirap ang busalan ang bibig kung ikaw ay nilalapastangan!

Pero ito mismo ang ipinakita ni Isaias at ng kanyang nagdurusang Lingkod! Ito ang tru-orange na may pulp bits. Ito ang tunay na kabanalan at kadakilaan – ang manatiling tapat … ang manatiling nasa wastong daan, sa kabila ng pandudura at pang-iinsulto ng mga taong walang bilib sa atin … ang manatiling hindi naghihimagsik ni tumatalikod sa kanya sa kabila ng lahat.

Ito ang mahirap gawin. Ito ang matinding tuntunin na pinagdadaanan ng mga banal. At ito ang panawagan sa atin: ang hindi maghimagsik ni tumalikod sa Kanya.

Pakiusap ko at paalaala sa lahat … Manatili nawa tayo sa tamang landas. Huwag sana tayo padala sa bugso ng damdaming madaling manghinawa at magsawa sa paggawa ng mabuti. Malinaw ang pangakong naghihintay sa mga tapat: “Kapiling ko habambuhay ang Panginoong Maykapal!”

SA TULAD KONG PINANGHIHINAAN NG LOOB!

Ika-23 Linggo ng Taon B

Setyembre 9, 2012

Mga Pagbasa: Is 35:4-7a /Santiage 2:1-5 / Mc 7:31-37

SA MGA PINANGHIHINAAN NG LOOB!

Wala akong maalalang pagkakataong ako ay dinapuan ng matinding takot liban sa isang pagkakataon noong ako ay batang musmos pa lamang. Gabing madilim at malalim na ang gabi. Mag-isa ako sa kwarto at sa labas ay ingay ng mga matatandang tila takot ang aking narinig. Naalimpungatan ako at natatandaan kong pinagpawisan ako ng malamig. Hindi ko matandaan kung ano ang aking kinatatakutan, pero tandang-tanda ko ang pakiramdam ng matinding takot.

Nguni’t sa aking katandaan, alam kong ako ay mga pangamba at takot pa rin. Tulad ng lahat ng tao, takot ako tumanda. Takot rin ako magkasakit. Takot akong maging pasanin at alagain ng ibang tao. Takot ako na maging isang suliraning dapat tiisin ng iba.

Sa nakaraang Linggo dinaanan ang buong bansa ng isang matinding takot. Isang malakas na lindol, na nagmula sa ilalim ng dagat ang gumulantang sa buong bansa, magmula Davao sa timog hanggang sa Baguio sa hilaga. Sa kabutihang palad, ang lindol ay nagmula malayo sa karagatan at hindi nakasandi ng matinding pinsala sa buhay at kabuhayan ng marami.

Sinasagian ng takot ang puso natin malimit. Kundi takot ay pangamba, pag-aagam-agaw, at kung minsan, ay panghihinawa. Sa pagtakbo natin sa buhay na makamundo, pati mga mananakbo kung minsan ay natitisod, napapatid, at natutumba. Kahit ang pinakamasigasig na tao ay nanghihinawa, nagsasawa, napapagod, at nadadala ng pag-aalinlangan.

Ito ang paksa ng tatlong pagbasa ngayon. Ang una ay may kinalaman sa mga pinanghihinaan ng loob. Ang ikalawa ay ang mga nanghihinawa sapagka’t sila ay hindi itinuturing na kapantay ng iba. May tinitingnan, ika nga, at may tinititigan. Ang ikatlong pagbasa naman ay may kinalaman sa hindi pinapansin ng madla – ang mga pipi, ang mga bingi – ang mga taong dahil sa kapansanan ay hindi pinahahalagahan ng lipunan.

Alam kong lahat tayo ay may karanasan na may kinalaman rito – ang hindi mapahalagahan, ang hindi makilala, ang hindi kilalanin, at hindi tangkilikin ninuman. Ito ang pinakamasakit na karanasan ng isang tao, ang tikisin, ang hindi tauhin, at hindi pahalagahan ninuman.

Marami sa atin ang maraming magandang hangarin. Marami sa atin ang may kagustuhan magawa at marating. Marami rin sa atin ang may gustong ilagak para sa ikabubuti ng lipunan, pero hindi natin magawa sapagka’t walang tiwala, walang paniwala – walang bilib sa kakayahan natin.

Kaming mga pari ay bihasa rito. May mga grupong magaan kausapin, madaling bigyan ng pangaral. Bakit?  Sapagka’t mayroon silang tinatawag na “audience sympathy.” Mayroon silang kabukasan ng isipan, kabukasan ng kalooban, at kakayahang makinig. Hirap kami sa mga taong antemano ay diskumpiyado na sa amin, na sa mula’t sapul, ay wala nang pagpapahalaga sa amin.

Sa mga araw na ito, bugbog sarado ang marami sa amin. Sapagka’t ipinagtatanggol namin ang pangaral ng Simbahan, kung ano-ano ang ibinabato sa amin. Nariyan ang sabihing kami raw ay walang alam sa pamilya kaya’t dapat kami ay manahimik na lamang. Nariyan rin na kami ay sabihang makasalanan din naman rin, kung kaya’t dapat na lamang busalan ang bibig. Nariyan rin ang sabihing kaming lahat ay nag-aabuso, at hindi nagbabayad ng buwis. Lahat na yata ay ipinupukol sa amin … pati na ang lababo galing sa kusina.

Marami rin sa aking mga tagabasa ang nakararanas ng panghihinawa. Matapos gumawa ng mabuti, malimit na sila pa ang masama. Matapos ipagtanggol ang Diyos, sila pa ang nagdurusa. Matapos magsikap magpakatino bilang Kristiano, ay sila pa ang sinasagian ng lahat ng suliranin at pagsubok.

Maging ang mga manlalaro ay natitisod rin, natatapilok, natutumba rin kung minsan.

Sa mga sandaling ito, kailangan nating lahat ng kaunting paalaala, pagunita, pabaon at pampagaan ng isipan.

Ito ang aral sa ating lahat ngayon, yamang tayo ay nakararanas lahat nito: pahatid sa mga taong pinanghihinaan ng loob. Ano ang paalaalang ito?

Una, “huwag kang matakot, lakasan ang iyong loob, darating na ang Panginoong Diyos, at ililigtas ka sa mga kaaway.”

Ikalawa, “hinirang ng Diyos ang mga dukha sa sanlibutan upang maging mayaman sa pananampalataya at maging kasama sa kahariang ipinangako niya sa mga umiibig sa kanya.”

Ikatlo, malinaw sa halimbawa ng Panginoon na nasa panig siya ng naaapi, ng nasasa-isantabi, ng hindi itinuturing na mahalaga sa mga mata ng tao at lipunan. Tulad na lamang ng pipi at bingi. Siya ang pinaburan ng Diyos. Siya ang binigyang halaga ng Panginoon. At ano ang kanyang wika sa mga tulad nating ngayon ay tila pinanghihinaan ng loob?

Effata! Mabuksan!

Mabuksan nawa at bumuhos ang masaganang biyaya na kalakasan ng loob at katatagan ng pananampalataya nating lahat. Matindi ang laban. Maraming dahilang upang mangamba, manghinawa, at magsawa sa paggawa ng mabuti.

Sa mga tulad ko’y di miminsang pinanghihinaan ng loob, “huwag matakot! Lakasan ang loob!” Ang Diyos ay Diyos ng awa at habag at kagalingan!