Saturday, July 27, 2013

AMA NAMIN!


Ika-17 Linggo ng Taon K
Hulyo 28, 2013

AMA NAMIN!

Sa ating bayan, mahirap ang lumapit sa mataas na taong hindi mo kilala. Lagi kang naghahanap ng padrino, ng taong tutulong sa iyo at maghahatid sa iyo. Bihira sa ating kultura ang taong bigla at basta na lamang papasok sa opisina ninuman nang walang namamagitan.

Hindi tagapamagitan ang hinahanap natin, kung tutuusin nating mabuti. Hindi tayo naghahanap ng fixer, ika nga. Hindi tayo naghahanap ng taong gagawa ng bagay na dapat nating gawain. Ang ating tunay na hanap ay isang taong may kaugnayan sa sinumang gusto nating marating o makapulong.

Si Abraham ay itinuring ni Pablo bilang ating Ama sa pananampalataya. Sa kwento sa unang pagbasa, narinig natin kung paano siya naki-usap, kung paano siya nagmakaawa sa Diyos, maligtas lamang ang mga taong mabubuti, kahit sasampu na lamang ang natitira. Nakita natin kung paano namagitan si Abraham, at kung paano niya pinalambot ang loob ng Diyos kung kaya’t ang kaparusahang nararapat sa mga taga Sodom at Gomora ay hindi matuloy.

Nanalangin si Abraham. Nagmakaaawa. Namagitan at nanikluhod sa Diyos na maawain.

Iba talaga ang may pinagsamahan. Kung tutuusin, si Abraham ay hindi na banyaga sa Diyos, at ang Diyos ay hindi na iba kay Abraham. May pinagsamahan sila. May kaugnayan. May pinagsaluhang pangarap at panawagan. Magmula nang siya ay tumugon sa panawagan ni Yahweh, na siya ay lumisan sa Ur at magtungo sa bayang pangako, naging karapat-dapat si Abraham upang manikluhod at humiling sa Diyos.

At ano ang dahilan nito? Sapagka’t sila ay may pinagsamahan na.

Mahirap ang maki-usap para sa sinuman. Pero nagiging madali kung ang ating pinakikiusapan ay may kaugnayan na sa atin, kung may pinagsamahan na tayo.

Tunghayan natin ang kwento sa ebanghelyo. Dalawang tao ang sinasabi nanghihingi ng tulong. Ang una ay naggambala ng kapitbahay sa kalagitnaan ng gabi dahil wala siya ni anumang puedeng ipakain sa bisita. Mapilit ang kanyang tono sa panghihingi ng tulong … makulit. Sino sa atin ang hindi magbibigay na lamang wag lamang tayo kulitin nang ganoon? Ang isa naman ay may kinalaman sa kakayahan nating magbigay nang kung ano ang hinihingi ng isang anak.

Ano ang sikreto? Ano ang dahilan at sila ay pinagbigyan?

Nasa unahan ng ebanghelyo ang sagot. Ano ba ang turo sa atin ng Panginoon? Napakasimple. Para bagang sinasabi niya na hindi tayo makadidiretso sa sinuman kung wala tayong relasyon, kung wala tayong kaugnayan, kung wala tayong pinagsamahan.

Ito ang sinabi ni Pablo sa ikalawang pagbasa. Hindi na tayo iba sa Diyos. Hindi tayo mga banyagang hindi niya kilala. “Nalibing tayo,” aniya, “kasama ni Kristo sa binyag.” At hindi lamang yan, “binuhay tayong muli kasama niya, matapos patawarin ang ating mga kasalanan.”

Di ba maliwanag ito? Na tayo ay may kaugnayan na sa kaniya?

Dahil dito, ang turo ni Jesus ay ito. Kung tayo raw ay mananalangin, tumawag raw tayo sa Diyos ng “Ama Namin.” “Papa,” “Ama,” “Itay.”

Ito ang kaugnayang hindi Niya mapahihindian. Ito ang dahilan kung bakit tayo ay karapat-dapat magdasal at lumapit sa Kanya nang may pananampalataya at pagtitiwala.

Friday, July 19, 2013

PAGLILINGKOD, PAKIKISALAMUHA AT PAKIKIPAGNIIG


Ika-16 na Linggo Taon K
Hulyo 21, 2013

PAGLILINGKOD, PAKIKISALAMUHA AT PAKIKIPAGNIIG

Dakila ang ginawa ni Abraham at ni Sara. Kagya’t nilang binigyan na mainit na pagtanggap ang pangitain ng tatlong lalaking tila papunta kung saan at napadaan sa kanilang bahay. Hindi lang pahinga ang kanilang ipinagkaloob: matabang guya, tinapay, keso at gatas ang kanilang inihain … paglilingkod na higit pa sa isang mamahaling hotel … five-star ika nga.

Dakila rin ang ginawa ng dalawang magkapatid na babae. Si Marta ay hindi magkanda-ugaga sa paghahanda ng makakain. Inilabas ang tagong gamit para sa kanilang bisita, at naging aligaga sa paggawa bilang paglilingkod sa Panginoon. Nguni’t dakila rin ang ginawa ni Maria … naging aligaga naman siya sa pakikinig … sa pakikpagniig … sa pakikisalamuha.

Kelangan pa ba imemorize yan?

Maraming uri ang paglilingkod. Maraming paraan ang pagtanggap. Maraming tipo ng pagpapakita ng pagpapahalaga sa bisita.

Di ba ganuon din tayo? Pag may bisita, may nangangahoy … may naglilinis … may nagluluto … at may GRO! Naalala ko tuloy ang marami kong beses na nagmisa kapag piyesta sa baryo o sa pagtatapos ng Flores de Mayo. Toka-toka sila ng trabaho. Mayroong nakatoka sa pagsundo sa pari. Mayroong naka-toka sa pakikipag-usap sa pari. Pero kalimitan, tig labinlimang minuto lang sila upang ako ay kausapin. Papalit-palit, paiba-iba … kung kaya’t malimit, kapag nagpalit-palit, ay pare-pareho ang tanong ng mga GRO … Saan po kayo naka-assign? Anong parokya po kayo galing? Matagal na po ba kayo doon? At iba pang paulit-ulit na tanong …

At sapagka’t ang karamihan ay parang si Marta na hindi magkanda-ugaga sa paghahanda, malimit na ang oras ng Misa ay … alam nyo na! … nababago, nahuhuli, at laging ang kanilang daing ay ito: “Wala pa ho ang mga sagala!” o kaya, “wala pa ho si Mayor!”

Mahalagang aral ang tatlong pagbasa para sa ating lahat ngayon. Mayroong nagsasabing ang pananampalatayang tunay ay hindi nakukuha sa dasal, kundi sa paggawa ng mabuti. Aanhin mo ang puro dasal at simba, anila, kung wala ka namang nagagawang mabuti para sa ibang tao? Mayroon namang nagsasabing hindi dapat lunurin ang sarili sa gawain, bagkus matutong tumahimik, matutong magnilay, at magmuni-muni o kaya magdasal at magpakabanal!

Nguni’t ang mga pagbasa sa araw na ito ay hindi nagsasabing dapat tayo mamili at sumanib kay Marta o kay Maria, o kay Abraham at kay Sara. Simple lamang ang buod ng tatlong pagbasang ito … Kung ang Diyos ang pag-uusapan, dapat ay ang pinakamaganda ang nararapat … ang pinakamagandang mga pinggan, baso at kubyertos … ang pinakamatamang pakikinig sa kanya at ang wagas na pagkilala sa kanya bilang Diyos.

Sa unang pagbasa, hindi lamang tatlong lalaki ang dumating, kundi isang pangitain … isang pagpapahayag at pagpapahimakas ng Diyos na iisa, nguni’t tatlong Persona. Nakita ni Abraham at Sara ang “pangitain” ng tatlong hindi ordinaryong bisita. At sila ay nagbigay ng karampatang pagtanggap sa pangitaing yaon.

Nakita rin ni Pablo ang katotohanan na nasa kanyang harapan …  “ang hiwaga na mahabang panahong nalihim sa maraming sali’t saling lahi, ngunit ngayo’y inihayag sa kanyang mga anak.”

Nakita rin ni Marta, kung kaya’t naging abala, naging alligaga sa paglilingkod. Tumpak at tama ang kanyang ginawa. Pero nakita rin at nakilala ni Maria, kung kaya’t naging aligaga rin siya sa pakikinig at pakikisalamuha at pakikipagniig.

“Panginoon” ang ginamit na tawag ni Marta kay Jesus. Nakita niya at nakilala niya na ang kanyang bisita ay Diyos, tulad nang nakilala nina Abraham at Sara ang Diyos sa katauhan ng tatlong lalaking dumating sa kanilang bahay.

Dapat tayong matutong maging mga GRO …mga taong marunong GUMAWA kapag Diyos ang nasa ating harapan; mga taong handa ring RUMAMPA kapag Diyos ang ating bisita … mga taong handa ring maging OKRAY kung kailangan, kung ito ay ikaluluwalhati ng Diyos, tulad ng ginawa ni Maria, na nagpakasasa sa salita at pangaral ng Panginoon, habang ang kanyang kapatid ay rumarampa naman sa kusina.

Hala, tayo nang gumawa, rumampa at ialay ang ating Obra-maestra para sa Diyos! Dumating na Siya. Dumarating pa. At darating pang muli sa buhay natin.

Friday, July 12, 2013

NASA INYONG BIBIG; NASA INYONG MGA PUSO!


Ika-15 Linggo Taon K
Hulyo 14, 2013

NASA INYONG BIBIG; NASA INYONG PUSO

May nagsabing ang tao daw ay may dalawang tainga at isang bibig, para tayo raw ay makinig nang higit kaysa sa magsalita. Sa ganang akin, hindi problema ang magsalita, kahit gaano kalimit, at gaano karaming beses. Mas malaking problema sa akin ang walang pandinig. Ang mga bingi, kalimitan ay masyado malakas magsalita. Hindi nila siguro naririnig ang sarili nila kaya, bukod sa dakdak nang dakdak, ay napapalakas pa ang kanilang salita.

Ayon sa unang pagbasa, ang salita raw ng Diyos ay nasa bibig na natin, pero hindi lang ito … nasa puso rin natin. Nasa kaibuturan kumbaga ng ating buong pagkatao. Ang salita ng Diyos, kumbaga, ay hindi lamang pambibig; pampuso rin. Ang salita ng Diyos ay hindi lamang para bigkasin, kundi bunga rin ng simulain ng hangarin at pag-ibig.

May katotohanan ito para sa maraming Pinoy (Finoy?). Marami sa atin ang aral sa katesismo. Marami sa atin ang binyagan sa simbahan, o nakapag-aral sa paaralang katoliko. Ito ang totoo. Ngunit totoo rin na marami ang aral nga, nguni’t hindi babad sa tunay na pananampalataya. Maraming katoliko ay walang iniwan sa bakal na tubog lamang sa ginto … mababaw, pahapyaw at panglabas lamang ang pagiging mananampalataya.

Bakit ko nasabi ito? Kayo na ang humusga. Kanya-kanya ang marami sa kanilang paniniwala. Kanya-kanyang pili sa kung ano ang dapat nilang lubos na sundin, tulad ng naganap kamakailan sa mga usaping may kinalaman sa RH law. Parang mga eskperto ang lahat na nagsasabing “dapat magising na ang simbahan sa makabagong panahon,” o kaya, “masyadong pakialamero ang simbahan sa mga pampribadong gawain ng tao,” at iba pang mga palsong mga panukala.

Nang panahon ni Moises, ang mga umangal tungkol sa batas ng Diyos ay aral din, kumbaga. Lahat sila ay iniligtas mula sa pagka-alipin sa Egipto. Lahat sila ay kumain ng mana sa ilang. Lahat sila ay umangal nang sila ay nasa estado ng pagka-alipin. Pero sa gitna ng kalayaan, madaling lumimot ang tao. May higit pang hanap, mag higit pang gusto, at may higit pang nasa. Pati ang pagiging malapit nila sa Diyos sa ilang ay nagmistulang isang pagka-alipin.

Nguni’t ito ang katotohanan. Ang paniniwala ay may kaakibat na pananagutan at panunungkulan. Ang pananampalataya ay dapat may kaakibat na gawa. Ang lahat ng credo ay may kasamang codigo. Kung tayo ay may pagturing sa Diyos ay mayroon rin dapat sinusundang tuntunin. Ito ang kahulugan ng ating tugon matapos ng unang pagbasa: “dumulog tayo sa Diyos, upang mabuhay nang lubos.”

Sa ebanghelyo, ilang tao ang nag-asal malaya. Dumaan at lumampas lamang sa isang taong lubhang nangangailangan ng tulong. Malayo sila sa biglang wari subali’t alipin sila ng kanilang mismong kalayaan. Tanging isa lamang ang tunay na malaya – ang marunong tumanaw sa kanyang tungkulin sa ngalan ng kawang-gawa o pagmamahal sa kapwa.

Mahirap sumunod sa mga utos at kalooban ng Diyos. Pero ito ang tuntunin ng buhay na nakatuon sa tunay at wagas na kalayaan. Mahirap ang sumunod sa batas ng Diyos, pero ito ang daang naghahatid sa tunay at walang maliw na kalayaang panloob. Mahirap ang tumugon sa tawag ng katarungan at pag-ibig sa kapwa, pero ito lamang ang naghahatid sa buhay na ganap at kaaya-aya para sa lahat.

Mahirap ang magpakabuti at magpakabanal. Mas madali ang sumunod sa agos, ang mamuhay nang walang pansin sa mga lubhang nangangailangan – ang tumingin na lamang sa kabilang bahagi, ang umiwas sa tama, at makapag patintero sa wasto at karapat-dapat. Mas madali ang magpadala sa kalakaran, sa takbo ng isipan ng nakararami.

Mahirap ang maraming tao at maraming gusgusing bata sa kalye. Mas madali ang putulin ang kakayahan nilang dumami, kaysa tustusan ang kanilang edukasyon, at turuan ang tao na tumahak sa landas na kakaunti ang dumaraan. Mahirap ang masabit sa tungkuling hindi naman iyo, kundi tungkulin ng tunay na mayayaman at nanggigitata sa pera.

Ito mismo ang ginawa ng saserdote, at ng Levita. Huminga ng malalim, kumurap, at nagpatuloy. Ito ang madaling gawin. Mahirap na ang masabit pa.

Aminin natin … sa maraming bagay sa buhay natin, alam natin ang tama at wasto at dapat. Iisa lamang ang kulang nating gawin – ang humayo tayo’t ganuon din ang gawin natin. Nasa ating bibig; nasa ating mga puso …


Friday, July 5, 2013

TILA KORDERO SA GITNA NG MGA ASONG-GUBAT


Ika-14 na Linggo Taon K
Julio 7, 2013

TILA KORDERO SA GITNA NG MGA ASONG-GUBAT

Dumarating ba sa buhay ninyo ang pagkakataong pakiramdam nyo para kayong pusa napapalibutan ng mga galit na galit na aso? Hindi rin ba kayo nakakaramdam na sa ilang pagkakataon, para kang isang maamong tupa na napapalibutan ng mga nagngangalit na asong-gubat?

Sumasagi sa buhay ng lahat ang karanasang ito … ang pakiramdam na wala kang kaya; wala kang lakas, at wala kang masyadong magagawa sa sitwasyon, at higit sa lahat, wala kang puedeng ipagyabang, wala ni anu mang maaring ipaghambog o ipagmakaingay kahit man lamang sa mga kaibigan mo.

Mahirap ngayon ang manindigan para sa tama. Ang tama ngayon ay kung ano ang pinagpasyahan ng marami. Ang mali ay nagiging tama, at ang tama ay siya pang itinuturing na mali. Ang tama at mali ay wala sa objetibong pamantayan, kundi nasasalalay sa pakiwaring personal ng tao.

Sa gitna ng kulturang ito, ang manindigan sa tamang moral at ayon sa batas moral ng Diyos ay tiyak na maglalagay sa iyo sa gitna ng mababangis na asong-gubat.

Ito rin ang kapalarang sinapit ni Pablo. Magmula nang tumiwalag siya sa pag-uusig sa Simbahan, naging susun-suson ang kanyang naging problema: pagkapiit, paghahagupit, pagkamuhi ng mga dating mga kakampi niya sa partido.

Wala itong iniwan sa kalagayan natin ngayon. Subali’t kung minsan, mabuti pa kung alam mong ang iyong kaaway ay ang mga antemano ay hindi mo kasamahan sa pananampalataya. Mas matindi at mas masahol kapag ang umaaway o lumalaban sa iyo ay mga kasamahan mo – mga taong nagsasabing sila raw ay sumasampalataya, pero hindi sumasang-ayon sa turo ng Simbahan … mga Kristiyanong parang namimitas ng aratiles sa puno, na pinipili lamang ang mga gusto nila, at itinatapon ang ayaw.

Sa kabila nito, puno ng pag-asa ang unang pagbasa. “Magalak ang lahat, magalak kayo dahil sa Jerusalem, ang lahat sa inyo na may pagmamahal … lahat kayong tumatangis para sa kanya.” “Ikaw ay lalakas at lulusog, sa gayon, malalaman mong akong Panginoon ang kumakalinga sa mga tumatalima sa akin.”

Pag-asa rin ang himig ni Pablo sa kanyang liham sa mga taga Galacia. Sa katunayan, may halo pang konting pagyayabang: “Ang krus lamang ng ating Panginoong Jesucristo and siya kong ipinagmamakapuri.”

May katotohanan ang sabi ni Papa Francisco. Aniya, kung nagiging hindi komportable ang mga tao dahil sa ating pangaral, iisa lamang ang ibig sabihin nito … ginagawa natin ang tungkulin upang mangaral at magpalala sa kanila.

Ito ang aking paghamon sa aking sarili at sa inyo mga kapatid at kaibigan.
Salat na salat tayo ngayon sa konsolasyon at kagalakan dahil sa kasalatan sa wastong pananampalataya at pagtalima. Kulang na kulang ang pagsunod sa kalooban ng Diyos. Kung meron mang marami at sagana ay ito: “Sagana ang aanihin, ngunit kakaunti ang mga manggagawa.”

At lalong magiging kakaunti kung ganitong tila wala tayong ginawang tama sa mata ng tao sa mundong ito ngayon. Sariwain sana natin ang paghamon sa atin ng Panginoon: “Sinusugo ko kayong parang mga kordero sa gitna ng mga asong-gubat.”

Tulad niya … Tulad ni Pablo … Tulad ng lahat ng mga banal. Tandaan lamang: “nakatala sa langit ang pangalan ninyo.” Hindi pa ba sapat ito?